Organisaties en familie(bedrijven)
Alle plekken waar mensen samen werken en samenwerken
Iedereen maakt deel uit van één of meer systemen, zoals een familie of organisatie. Binnen die systemen is het belangrijk dat iedereen de juiste plek heeft en dat er balans is in geven en nemen. Er kunnen echter verborgen belemmerende dynamieken spelen, die iedereen in het systeem raken.
Systemisch werk – waaronder organisatiesopstellingen – brengt snel en helder inzicht in wat binnen een organisatie, bedrijf, afdeling of team speelt. Er komt aan het licht waar het ten diepste om gaat. Vrijwel altijd gaat het om onbewuste processen, die onder de oppervlakte sturing geven aan gedrag. Door vragen en interventies van de begeleider komt een oplossing in zicht.
Een organisatieopstelling kan onder andere worden ingezet bij de van de volgende problemen.
- Stroperige besluitvorming.
- Slechte communicatie en coördinatie.
- Gebrek aan leiderschap / onduidelijk leiderschap.
- Slecht contact tussen manager en personeelsleden
Lees hier (Van slechte naar goede relatie met leidinggevende in 45 minuten!) - Hoog ziekteverzuim, veel mensen raken burn-out.
- Groot verloop van personeel en management.
- Doelen worden niet gehaald.
- Er wordt ja gezegd maar nee gedaan.
- Heftige interne concurrentie tussen afdelingen / machtstrijd.
- Conflicten tussen medewerkers onderling.
Lees hier over hoe 10 jaar ergernis in een uurtje werd opgelost. - Oud zeer dat maar blijft oplaaien.
- Onderhuidse conflicten, spanningen en gedoe, slechte werksfeer.
- Er wordt gestolen door het personeel.
Bij familiebedrijven is het vaak nog iets ingewikkelder, omdat ook de familieverhoudingen een rol spelen.
Systemische Wetten
Elk systeem – ook een organisatie, bedrijf of (management)team is onderhevig aan drie systemische wetten. Worden die wetten of principes nageleefd, dan gaat alles goed. De onderlinge verhoudingen zijn goed, prettige werksfeer, hoge productiviteit, iedereen gelukkig. ”Overtreding” van deze wetten geeft allerlei dynamieken, zoals uit de voorbeelden hierboven blijkt.
Binding:
Iedereen heeft recht op een plek, zolang haar of zijn bijdrage gewaardeerd wordt.
Volgorde:
De baas moet ook echt de baas zijn. Werknemers die al langer in dienst zijn, verdienen het respect van mensen die later zijn gekomen en oudere werknemers die van jongere.
Geven en nemen in balans
Elk systeem functioneert het beste als er balans is tussen geven en nemen. Dat betekent bijvoorbeeld een goede en eerlijke beloning en waardering voor goed werk, plus waardering in de vorm van bijvoorbeeld groeimogelijkheden en opleidingen.
Hoe gaat een opstelling in zijn werk?
De begeleider van de opstelling gaat in gesprek met degene die de vraag inbrengt om de vraag helder te krijgen. Als de vraag helder is, worden representanten in de ruimte opgesteld. Zij vertegenwoordigen mensen en/of functies uit het systeem die met de vraag te maken hebben (bijv. de oprichters, bestuur, management, klanten, product of dienst, het doel).
De representanten ervaren vaak de gevoelens van degene (of datgene) die zij representeren. Soms kijken of klinken zij zelfs als die persoon. Zo wordt zichtbaar wat zich op een diepere laag afspeelt. De begeleider stelt vragen en doet interventies om tot een mogelijke oplossing te komen.
Na de opstelling bedankt de vragensteller de representanten voor hun inzet en ontrollen ze door te zeggen: nu ben je weer….naam.
Hoe krijgen de representanten informatie?
Tijdens een opstelling maken we gebruik van wat het morfogenetisch veld of Wetende Veld wordt genoemd. Bert Hellinger heeft ontdekt dat we dit Wetende Veld kunnen gebruiken om verborgen dynamieken in familie- en andere systemen naar boven te krijgen en heling ervan in gang te zetten.
Het is net of we via antennes informatie over het systeem opvangen. Als de opstelling is afgelopen, sluiten veld en antennes zich weer.
Andere vormen van systemisch werk
Naast opstellingen zijn er tal van systemische oefeningen om teamleden te helpen hun plek in te nemen. Een voorbeeld daarvan: het team in volgorde van leeftijd laten staan en in volgorde van hoe lang mensen bij het bedrijf of dit team werken. Er zijn ook oefeningen om naar de kwaliteiten te kijken die mensen meebrengen en om kwaliteit en stijl van leiderschap te toetsen.
Individuele opstellingen
Behalve opstellingen in een groep, kan ook een één op één opstelling gedaan worden, met behulp van poppetjes.
Een en ander wordt van te voren besproken.